„PLATT FÖR HÜÜT UN MORGEN“, NEDDERDÜÜTSCH AUTORENDREPEN 2023
Petra Kücklich
Vagels kieken
In’e letzte Tiet bün ik af un an mit’e „Ornis“ ünnerwegens west. So nöömt sik de Ornithologen, kannst ok seggen Vagelkiekers. De kann een doran kennen, dat se nienich ut’t Huus gaht, ahn dat se en Feernglas üm‘n Hals bummeln hebbt. Kloor heff ik mi ok een köfft. Een will jo dorto heuren. Al in’n Bus güng dat denn los: „Dor links, en Kornweihe!“ All böhren se jümehr Feernglöös an’e Ogen un keken in’e angeven Richt, ik natürlich ok. Denn heur een: „Oh jooh!“, „Dor achtern!“, „Jo dor!“. „Dat is en junget Männchen!“, wüss de Baas vun uns Törn. „Woneem is dor wat?“ Ik seeg mol wedder nix. Vördem ik mien Feernglas richtig utricht harr, weer de Vagel al wedder weg. Schiet ok!
Man annerletzt weern wi op Amrum. Dor geev dat so vele Vagels, dor kunn een gor nich anners, as den een oder annern mit sien Feernglaas intofangen. Wenn ik een nich tofaat kreeg, denn even sien Naver. Bi en poor hunnert Göös op de Wisch weer dat al en Wunner, wenn du dor keen vun vör dien Glas kriegen deest. So tüffelig kunn sülvst ik mi nich anstellen. Man sülvst ahn en Feernglas is dat en indrucksvull Beleevnis, wenn hunnerte vun Vagels op’n Stutz opfleegt, miteens de Richt ännert un liekers jeedeen weet, woneem he hen schall. Dat dat Goldregenpfeifer weern, müss ik uns Tourbaas denn glöven. Kennen kunn ik de nich, al gor nicht bi’t flegen.
Mit‘n beten Öven klapp dat denn ok mit dat Feernglas beter. So kunn ik denn ok enkelte Vagels beluern. Blots mit’n flegen Lark vör’n blauen Heven wull dat nich so recht glücken, de heff ik eenfach nich funnen. För allens, wat för en Feernglas noch to wiet weg is, hebbt de echten Ornis denn noch jümehr Spezialutrüstung: en Spektiv. Dor kiekst du blots mit een Oog dör un sühst dat, wat du di ankieken wullt, bet to 60 x grötter. Dat dat nich to dull wackelt, mutt dat op en Stativ stahn. Alltohoop bringt so’n Utrüstung al en poor Kilo op’e Waag. Un de hebbt se denn all de Kilometers mitsleept, de wi an’n Dag so lopen sünd. Klor dörven wi Anfängers ok mol dörkieken. Dat is al grootordig, de Vagels so nipp un nau to antosehn. Man mi weer dat veel to swoor. Ik harr jo al noog to slepen mit mien twee Kameras üm’n Hals, een mit’n Objektiv för Lannschopsopnohmen un een mit’n Tele för de Vagels, un denn ok noch dat Feernglas dorto.
Mit de Küstenvagels as Brandgöös, Eideraanten, Öösternfischer un Rootschenkels harr ik jo rekent. Man wi hebbt ok en Reeg Kievitten sehn. Un ik heff Oorten kennenlehrt, vun de ik vördem noch nienich heurt harr. Oder weet ji, woans en Bloothänfling utsüht, en Pfuhlschnepfe oder en Sanderling? Opto heff ik lehrt, dat Mööv nich gliek Mööv is. De mit de gelen Been sünd to’n Bispill Heringsmööven. För de Vagels, de Töön vun sik geevt, hebbt de Ornis mi en wunnerbor Hölpsmiddel wiest: En App för dien Smartphone! Dor drückst du blots op Opnahm, höllst dat in de Richt un de vertellt di, wokeen dor jüst singt, piept oder schreet. Un wenn dat mehr as een is, gifft dat en hele List. Dat heff ik middewiel ok in‘n Goorn utprobeert. Man keen Bang, funktioneert blots bi Vagels. To Sekerheit heff ik mi denn ok noch en Book to’t Kennen vun Vagels köfft un en beten in rümblädert. So kunn ik klook smuustern, as een ut uns Grupp froog, wannehr dat Wintergoldhähnchen to’n Sommergoldhähnchen warrt un annersrüm. Ik wüss jo al, dat sünd twee verscheden Vageloorten. De seht sik blots teemlich liek. Een is blots in’n Sommer bi uns to sehn, dat anner ok in’n Winter. Man so een Froog harr ok vun mi komen kunnt.
No’t Avendeten drepen sik de Ornis jümmers to’t Utfüllen vun’e Vagellist. Dat güng meist to as op’n Basar. Jeedeen reep, wovele Vagels vun de opropen Oort he oder se an den Dag sehn harr. Wenn dat in de Hunnerte güng wörr groff schätzt. So keem denn tohoop, wi harrn in en knappe Week över 20.000 Vagels vun över 60 Oorten sehn oder heurt – ik sachts blots en Drüttel. De Ornis hebbt sogor en Nettsteed, op de sowat mellt warrt. Dor kannst du nokieken, wannehr welkeen Vagel woneem sehn worrn is. Dat is wichtig bi Oorten, vun de dat nich mehr sovele Vagels vun gifft, oder to kieken, wannehr de no’n Süden hen afhaut un wedder trüchkoomt.
Den letzten Dag harrn wi noch beten Frietiet. Ik bün an’e Wattkant langwannert un heff blangen Öösternfischer, Brandgöös un Rootschenkel sogor en Rohrweihe sehn – meen ik. Un dor weer so’n lütten Vagel, den ik nich insorteern kunn: meist so groot as’n Lünk, Kopp griesbruun, Rüch beten düüsterer bruun mit’n dünnen swattwitten Striepen an’n Flögel, de Bost hell mit brune Striepen. Twors heff ik en Foto mookt, man sülvst uns Tourbaas kunn den op mien Kameradisplay nich wies warrn. Dat leet mi jo nu keen Roh un dor keem wedder de Handyapp to’n Insatz. De kann Vagels nich blots an’e Stimm kennen, man ok vun en Foto. Man as’t lett weer dat beten blass worrn, denn de dore App wull mi wies moken, dat weer en Sneeuhl. Eerst as ik beten mehr Klöör dortogeev, kenn de App dat as jungen Bloothänfling. Wat so’n beten Klöör utmookt!
Düsse App heff ik ok in mien Harzurlaub insett un in’n Harvst will ik wedder mit de Ornis op Tour. Ik glööv meist, de hebbt mi so’n beten ansteken. Blots tohuus waag ik mi dat nich. Wenn ik dor mit’n Feernglas an’t Finster stah, meent de Navers womööglich noch, ik wull jüm beluern un nich blots de Vagels op’t Dack.